به نام خدا

یه روز وقتی که برای اقامه نماز ظهر و عصر به سالن نمازخانه محل کارم رفتم مابین دو نماز امام جماعت سخنرانی جالبی در مورد مال حرام و تاثیر آن بر انسان فرمودند که از همان وقت نیت نمودم برای استفاده بهتر از اینگونه مطالب که در منابر و از افراد مختلف می شنوم از آنجاییکه حضرت امام صادق (ع) می فرمایند نظر به گوینده نکن و نظر به گفته کن قصد نمودم تا اگر پروردگار متعال و تبارک و تعالی لطفش شامل حال ما گردد این مطالب را جمع آوری کنم.

برای شروع از همان مجلس اشاره شده مطالب خود را آغاز می کنم:

((آیت الله شاه آبادی ( رحمة الله تعالی علیه ) ظاهرا در تهران و در یکی از مساجد نماز جماعت داشته که هنگام یکی از نمازها یک فرد روستایی برای اقامه نماز جماعت به آن مسجد می آید و پس از اقامه نماز خدمت آیت الله شاه آبادی می رسند و عرض می کنند آقا شما همیشه اینگونه نماز جماعت می خوانید؟

آقا با تعجب سوال می کنند که چگونه ؟ مگر نماز ما ایرادی داشت؟

ایشان عرض می کنند نه آقا ایرادی نداشت فقط سوالم اینجاست که چرا دو امام جماعت در جلوی جماعت می ایستند ( چرا جلوی شما یک سید بزرگوار به امامت می ایستند؟)

روحانی محترم در این نقطه از داستان سوالی در ذهن شنونده ایجاد می نماید و آن اینکه آقای شاه آبادی در مورد نمازها و عبادات و ترک محرمات و انجام مستحبات و دفعات انجام مناسک حج و امثال آن سوال نمی فرمایند بلکه با تعجب سوال می فرمایند: ارتزاق شما از کجاست؟ (چگونه امرار معاش می کنید؟)یعنی برای آقا طریقه کسب درآمد بسیار پراهمیت بوده است.

ایشان عرض می کنند آقا کشاورزم و در یکی از روستاها به کشاورزی اشتغال دارم. به اندازه مایحتاجم از دسترنجم استفاده می کنم و باقیمانده آنرا بین مستمندان و فقرا تقسیم می کنم.

آقا هم می فرمایند تا زمانی که در تهران هستی برای نماز پیش ما بیا.

حدودا پس ازگذشت یک هفته از این موضوع روزی آیت الله شاه آبادی پس از نماز جماعت به آن پیرمرد کشاورز اشاره می فرمایند و او را نزد خود فرا می خوانند و از وی می پرسند آیا هنوز هم آن سید بزرگوار را در جلوی بنده مشاهده می نمایید؟

ایشان پاسخ می دهند خیردیگر ایشان را نمی بینم.

 آیت الله شاه آبادی نیز بلافاصله می فرمایند من توصیه می کنم فورا به روستا و محل زندگی خود بازگردید.))

روحانی مزبور که خداوند به توفیقاتشان بیافزاد در توضیح صحبتهای خود فرمولی از قرآن کریم را در مورد اینکه فرمول نیکوکاری و عمل صالح چیست گفت: خداوند در قرآن کریم می فرماید:

یا أَیُّهَا الرُّسُلُ کُلُوا مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا إِنِّی بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ
اى پیامبران ! از خوردنى هاى پاکیزه بخورید و کار شایسته انجام دهید ; مسلماً من به آنچه انجام می  دهید ، دانایم .

در تفسیر نمونه در بخشی از تفسیر آیه مزبور چنین آمده است : ((با توجه به اینکه نوع تغذیه در روحیات انسان مسلما مؤثر است و غذاهاى مختلف ، آثار اخلاقى متفاوتى دارد ارتباط این دو جمله روشن مى‏شود که مى‏فرماید : از غذاهاى پاکیزه بخورید و عمل صالح انجام دهید. در روایات اسلامى نیز مى‏خوانیم خوردن غذاى حرام جلو استجابت دعاى انسان را مى‏گیرد ، حدیث معروفى که از پیامبر اسلام (صلى‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم‏) نقل شده شاهد این مدعى است : مردى خدمتش عرض کرد دوست دارم دعایم مستجاب شود ، فرمود : طهر ماکلتک و لا تدخل بطنک الحرام : غذاى خود را پاک کن ، و از هر گونه غذاى حرام بپرهیز ! . ذکر این نکته نیز لازم است که جمله انى بما تعملون علیم ( من از آنچه انجام مى‏دهید آگاهم ) خود دلیل مستقلى براى انجام عمل صالح است ، چرا که وقتى انسان بداند کسى همواره ناظر عمل او است که چیزى بر او مخفى نمى‏شود و حساب اعمال او را دقیقا نگاه مى‏دارد ، بدون شک این توجه در اصلاح عمل او مؤثر است. و از این گذشته تعبیرات آیه فوق از طریق برانگیختن حس شکرگزارى انسان در برابر نعمتهاى پاکیزه‏اى که نصیب او شده نیز روى اعمال انسان مؤثر است. به این ترتیب در این آیه از سه جهت براى انجام عمل صالح کمک گرفته شده است : از جهت تاثیر غذاى پاک بر صفاى قلب ، و از جهت تحریک حس شکر - گزارى ، و از جهت توجه دادن به اینکه خدا شاهد و ناظر اعمال آدمى است. و اما واژه طیب چنانکه قبلا هم گفته‏ایم به معنى هر چیز پاک و پاکیزه در مقابل خبیث ( ناپاک ) است ، راغب در مفردات مى‏گوید : طیب در اصل به معنى هر امر لذت‏بخش است خواه حواس انسان از آن لذت ببرد و یا روح و جان انسان ، ولى در شرع به معنى چیزى است که پاک و حلال باشد. به هر حال بسیارى از بحثهاى قرآن پیرامون طیب و طیبات دور مى‏زند : - به پیامبران دستور مى‏دهد تنها از غذاى طیب تغذیه کنند.

- نه تنها به پیامبران ، به همه مؤمنان خطاب مى‏کند : یا ایها الذین آمنوا کلوا من طیبات ما رزقناکم ، اى کسانى که ایمان آوردید از طیباتى که به شما روزى داده‏ایم بخورید ( بقره - 172).

- اعمال و سخنانى به مقام قرب او راه مى‏یابند که طیب و پاک باشند الیه یصعد الکلم الطیب و العمل الصالح یرفعه : کلمات طیب به مقام قرب او صعود مى‏کند و عمل صالح را بالا مى‏برد ( فاطر - 10).

- و نیز یکى از افتخارات بزرگى که خداوند به انسان داده ، و به عنوان یکى از نشانه‏هاى برترى او بر سایر موجودات مى‏شمرد استفاده از طیبات است و لقد کرمنا بنى آدم و حملناهم فى البر و البحر و رزقناهم من الطیبات و فضلناهم على کثیر ممن خلقنا تفضیلا : ما فرزندان آدم را اکرام کردیم و بزرگ داشتیم ، و آنها را در خشکى و دریا بر مرکبهائى حمل نمودیم ، و از روزیهاى طیب و پاکیزه به آنها بخشیدیم و بر بسیارى از مخلوقات خود فضیلت دادیم ( اسراء - 70).

در یک حدیث کوتاه و پر معنى از پیامبر گرامى اسلام(صلى‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم‏) نیز این حقیقت بازگو شده است فرمود : یا ایها الناس ! ان الله طیب لا یقبل الا طیبا : اى مردم ! خداوند پاک و پاکیزه است و جز عمل پاک و پاکیزه چیزى را قبول نمى‏کند.))

حقیقتا هر وقت تفسیر نمونه را مطالعه می کنم لذت می برم و از همین جهت همینکه خواستم گلچینی از تفسیر آیه مورد بحث را قرار بدهم نتوانستم و تمامی مطالب مرتبط را انتخاب نمودم. از خداوند متعال علو درجات برای علمای فقید و سلامتی و طول عمر و توفیقات عالی و اعلی را برای علمای حاضراسلام به خصوص رهبر کبیر انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای و مرجع عالیقدر و مؤلف تفسیر شریف نمونه مسالت دارم.